Στην τεχνική έκθεση αναφέρεται ότι ο στόχος αύξησης της χρήσης ποδηλάτου μέχρι το 2040, είναι μόλις 18%.
Υπάρχει ήδη σε σχεδιασμό η Εθνική Στρατηγική για το Ποδήλατο (ΕΣΠ) για την περίοδο 2020 – 2030, η οποία όμως ακόμα δεν έχει δημοσιοποιηθεί και η οποία, προφανώς, θα είναι μια πολύ καλή βάση εκκίνησης για την συζήτηση στην πόλη του συγκεκριμένου θέματος.
Έρευνες και δημοσιεύσεις συγκλίνουν στην τεράστια σημασία που έχει η αύξηση της χρήσης του ποδηλάτου για την επίτευξη των παγκόσμιων στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης (SDGs)
Χαρακτηριστικά:
https://ecf.com/system/files/The%20Global%20Goals_internet.pdf
Σε αυτή την δημοσίευση (του 2016) αναφέρονται και πάρα πολλές ευρωπαϊκές πόλεις και οι στόχοι που θέτουν για την αύξηση του ποσοστού χρήσης του ποδηλάτου είναι αρκετά υψηλοί, υψηλότεροι του 18%.
Ίσως, λοιπόν, θα ήταν προτιμότερο να τεθεί ένας ακόμα πιο υψηλός στόχος της τάξης του 40% μέχρι το 2040 και να γίνει ένας διεξοδικότερος σχεδιασμός για το πώς θα μπορούσε να πιαστεί αυτός ο στόχος. Ειδικά αν μιλάμε για ορίζοντα εικοσαετίας τα πράγματα που μπορούν να γίνουν είναι πάρα πολλά, ειδικά όχι σε επίπεδο υποδομών, αλλά σε επίπεδο εκπαίδευσης και διαμόρφωσης ποδηλατικής κουλτούρας.
Σε αυτό το πνεύμα προτείνεται το εξής:
Ο σχεδιασμός από τον Δήμο – και η χρηματοδότησή του προφανώς, έστω και με ίδιους πόρους – ενός προγράμματος εξοικείωσης, των μαθητών του δημοτικού, για χρήση του ποδηλάτου στην καθημερινότητά τους. Ήδη στην έκθεση αναφέρεται ότι η μεγάλη επιβάρυνση της πληροφορίας των Ι.Χ. προκαλείται από την μετακίνηση των μαθητών, άρα το πρόβλημα έχει ήδη εντοπιστεί και υφίσταται.
Αν οι μαθητές του δημοτικού χρησιμοποιούσαν τα ποδήλατα τους για να πηγαίνουν και να έρχονται στο σχολείο ή σε άλλες δραστηριότητες θα συνέβαιναν τα εξής:
1. Θα εξοικειώνονταν από πολύ νωρίς με τη χρήση του ποδηλάτου και θα το συνήθιζαν ως ένα αυτονόητο μέσω κυκλοφορίας.
2. Θα “αναγκάζονταν” οι γονείς να χρησιμοποιούν επίσης ποδήλατο για να συνοδεύουν, όπου χρειάζεται, τα παιδιά τους – ειδικά τα παιδιά μικρότερης ηλικίας – οπότε θα αυξανόταν ταυτόχρονα και η χρήση του ποδηλάτου στις μεγαλύτερες ηλικίες.
3. Οι γονείς θα γίνουν πιο συνειδητοποιημένοι όταν κυκλοφορούν με τα αυτοκίνητα τους και θα εκπαιδευτούν μέσα από αυτή τη διαδικασία να προσέχουν και οι ίδιοι περισσότερο τους υπόλοιπους ποδηλάτες όντας και οι ίδιοι και κυρίως τα παιδιά τους, μέρος της “ποδηλατικής κοινότητας”.
Η βάση του προγράμματος θα ήταν, ο Δήμος να κάνει δώρο στα παιδιά κάποιας τάξης του δημοτικού (ιδανικά σε αυτά που έχουν συμπληρώσει το δέκατο έτος της ηλικίας τους, άρα στην Τέταρτη ή Πέμπτη τάξη) το “πρώτο τους ποδήλατο” (μαζί με τον απαραίτητο συνοδευτικό εξοπλισμό ασφαλείας).
Έτσι κάθε χρόνο θα δημιουργούνταν ένας σημαντικός όγκος νέων χρηστών ποδηλάτου, ο οποίος όγκος αθροιστικά, χρόνο με το χρόνο, θα γινόταν και εφόσον ταυτόχρονα προωθούνται κι άλλες δράσεις και λύνονται και διάφορα προβλήματα που προκύπτουν.
Βάση της τελευταίας απογραφής του 2011 και συνυπολογίζοντας τις γεννήσεις το ενδιάμεσο διάστημα, υπολογίζεται ότι αυτή τη στιγμή μεταξύ των ηλικιών 7 και 12 ετών υπάρχουν πάνω από 4200 παιδιά στην Καλαμάτα.
Αν κάθε χρόνο, έστω 500 παιδιά, αποκτούσαν ένα νέο ποδήλατο κι αυτό λειτουργούσε ως κίνητρο για να χρησιμοποιούν, όλα αυτά τα παιδιά το ποδήλατο τους, η επίπτωση στην διαμόρφωση ποδηλατικής κουλτούρας θα ήταν τεράστια.
Προφανώς θα έπρεπε να σχεδιαστούν παράλληλα προγράμματα ώστε η διαδικασία αυτή να είναι ασφαλής όπως π.χ. τις ώρες προσέλευσης και αποχώρησης των μαθητών πέρα από τους σχολικούς τροχονόμους να υπάρχει πρόνοια σε επικίνδυνα σημεία, ώστε δημοτική αστυνομία ή τροχαία να ελέγχει αυτή την μετακίνηση.
Η ύπαρξη κινδύνων άλλωστε δεν αποτελεί δικαιολογία μη υιοθέτησης λύσεων. Η διασφάλιση της ασφάλειας θα έπρεπε ούτως ή άλλως να είναι αυτονόητη και να αποτελεί προτεραιότητα.
Το κόστος ενός τέτοιου προγράμματος, αν υποθέσουμε ότι ένα ποδήλατο ίσως κοστίζει 100€ και αν μιλάμε για 500 ποδήλατα ετησίως μαζί με τον εξοπλισμό τους, ανέρχεται στα 60.000€ με 70.000€ (και ίσως και λιγότερο αν συνυπολογίσουμε τις οικονομίες κλίμακας από τέτοιες παραγγελίες). Είναι ένα κόστος που μάλλον ένας δήμος σαν το Δήμο της Καλαμάτας μπορεί να διαχειριστεί αν με αυτό μακροπρόθεσμα επέλθει μείωση της κυκλοφορίας των Ι.Χ. στην πόλη και όλα τα προβλήματα που αυτή δημιουργεί. Το πρόγραμμα ακολουθεί τη λογική της S.M.A.R.T. στοχοθεσίας και σε συνεργασία με αρμόδιους φορείς και άλλους ενδιαφερόμενους (πχ ποδηλατικούς συλλόγους) θα ήταν εύκολο να σχεδιαστεί αν υπήρχε η διάθεση χρηματοδότησης.
Η χρήση του ποδηλάτου σε μια πόλη όπως η Καλαμάτα, με ιδανικό ανάγλυφο και κατέχοντας μια από τις πρώτες θέσεις στις συνολικές ημέρες ηλιοφάνειας στην Ελλάδα, θα έπρεπε να είναι αυτοσκοπός και η πόλη θα έπρεπε να επενδύσει πόρους, ιδέες και προσπάθεια για να πετύχει πολύ μεγάλα ποσοστά χρήσης του ποδηλάτου.
